Beşiktaş’ın 30’lu ve 40’lı yıllardaki en popüler lokantalarından biri Hüsnü Tabiat Lokantası’ydı. Beyoğlu, Beyazıt, Kadıköy gibi kentin başka muhitlerinde de şubeleri bulunan bu lokantanın günümüz Beşiktaş sınırları içinde de iki şubesi vardı: ilki ve meşhur olanı, Tramvay Caddesi 58 numarada, eski Sinanpaşa Hamamı’nı Ortaköy istikametine doğru geçtikten sonra sağ kolda, yani deniz tarafındaydı. Doktor Ahmet Murat’ın anılarındaki bilgilere göre, caddeye bakan geniş bir cephesi, arkasında ise ağaçlarla dolu bir bahçesi vardı. Yaz akşamları lokantanın konukları hep birlikte bu bahçede yiyip içerlerdi.

Hüsnü Tabiat Lokantası hakkında fikir veren bir diğer kişiyse, 1931 yılında Yeni Gün gazetesinde “İstanbul’un Köşe Bucağı” başlığı altında yazıları yayımlanan Osman Cemal Kaygılı. Bu yazı dizisinde İstanbul’un çeşitli semtlerine uğrayan ve buralardaki yeme, içme, eğlence ve oyun kültürüyle ilgili gözlemlerini paylaşan Kaygılı, Beşiktaş’ı anlatırken Tramvay Caddesi üzerindeki lokantayı da atlamamıştı. Lokantanın özellikle Çerkez tavuğu ve yassıkadayıfının meşhur olduğunu dile getirirken, aç kalmamak için Karahisarlı Süleyman Efendi’nin geliş saatini kollamak gerektiğini dile getirmişti:

“Fakat bunlardan yemek için buraya erken gelmeli, zira sabık saray bekçilerinden ve lahik Tokatlayan kapıcılarından Karahisarlı Süleyman Efendi eğer sizden evvel bu lokantaya gelmişse siz artık kendiniz için yiyecek ne Çerkez tavuğu ne yassıkadayıfı ne revani ne de başka bir şey bulursunuz. Çünkü Süleyman Efendi boğazını o kadar sever ki bir oturuşta üç tabak Çerkez tavuğu, dört tabak yassıkadayıfı ona vız gelir. Kendisinin sabah kahvaltısı bir buçuk okka pastırma, sekiz yumurta, elli dirhem beyaz peynir, bir tabak zeytin ve bir tabak baldır. Allah iştahını arttırsın!”

Beşiktaş’ta Mehmed Eraslan’ın sahibi olduğu lokanta, büyük olasılıkla Kırdar Düzenlemeleri adı altında 1940’ların ilk yarısında yapılan yıkım ve yeniden inşa faaliyetlerinden etkilendi. Bu dönemde Barbaros Hayrettin Paşa Türbesi’nin çevresi genişletilmiş ve civardaki bazı yapılar yıkılmıştı. 1956 itibariyle başlayan ve Menderes İmarı olarak anılan çalışmalarda ise, lokantanın da bulunduğu caddenin deniz tarafındaki pek çok yapı yıkılarak cadde araç trafiği için genişletilmişti.

Hüsnü Tabiat Lokantası’nın ilçedeki diğer şubesi ise Ortaköy’ün girişinde, Çırağan Caddesi üzerindeydi. Mahallenin yerlilerinden Çakmakçı ailesinin işlettiği bu lokantanın başlıca müdavimleri, yıllarca Ortaköylüler ile Kabataş Erkek Lisesi öğrencileri oldu.

Ahmet Murat, Kayıt Dışı Anılar (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2007), 9, 100.
Osman Cemal Kaygılı, Köşe Bucak İstanbul, haz. Tahsin Yıldırım (İstanbul: Can Yayınları, 2019), 332-335.
Fahri Aral’la 18 Haziran 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.