+90 (212) 347 24 25

Benim de anlatacaklarım var!

İlk sakinleri 1956 itibariyle evlerine yerleşmeye başlayan Etiler mahallesinin en eski pastanesi 1962’de Fadıl Öncül’ün açtığı Öncül Pastanesi’ydi. Bu pastane, Etilerlilerin “üst çarşı” veya “büyük çarşı” ismiyle tanımladıkları Etiler Çarşısı’nın Nisbetiye Caddesi’ne bakan sırasındaki ilk dükkandı.

Etiler’in ilk sakinlerinden Selcan Çağlar, mahallesinin tarihini kaleme alırken Fadıl Öncül’ün kızı Rüyam Melek Öncül Okan’la bir görüşme yapmış ve bu pastanenin kuruluş öyküsünü kendisinden dinlemişti. Çağlar’ın kitabında yer verdiği anlatıma göre, Melek Öncül Okan’ın dedesi Hüseyin Nuri Bey sarayın dişçisi olduğu için babası Fadıl Öncül Beylerbeyi Sarayı’nda dünyaya geldi. Fadıl Öncül eğitimini yarıda bırakıp önce esans ticareti, ardından şekercilikle uğraştı. Sonunda Beşiktaş’ta bir pastane açıp pastacılık işine girdi. Beşiktaş’taki yıllarında Pervin Yaprak’la tanışıp evlenen ve eşiyle birlikte Yıldız’da yaşayan Öncül, bir tanıdığı aracılığıyla keşfettiği Etiler’de 1962’de ikinci dükkanını açmaya karar verdi. Üç yıl sonra da ailesiyle birlikte Etiler’e, Seheryıldızı Sokak’a taşındı ve Beşiktaş’taki dükkanını kapattı.

Fadıl Öncül Etiler’deki pastanesini 1970’lerin başına kadar işletti. Bu dönemde ustaları ardı ardına Almanya’ya göç edince o da pastaneyi devretme kararı aldı. Dükkanın yeni sahipleri, merkezi Çapa’da bulunan Rüya adlı pastanelerinin ismini buraya verdiler. Böylece Nisbetiye Caddesi’nin Yıldızçiçeği Sokak’la kesiştiği köşede, bugünkü Öncül Büfe’nin hemen arkasında yer alan Öncül Pastanesi Rüya Pastanesi’ne dönüştü. Ne var ki pastane bu ismiyle uzun süre yaşamadı. Fadıl Öncül’den pastaneyi devralanlar, onu başka birine devrettiler ve mekanın son ismi Dünya Pastanesi oldu.

Öncül ismiyle yaşamına başlayan, daha sonra Rüya ve Dünya isimlerini alan bu pastane, 1976’da caddenin karşı tarafında açılan Venüs Pastanesi’yle birlikte Etiler’in sembol dükkanlarından biriydi. Fırat Eczanesi’yle, Mahmut Sarıkaya’nın kasabıyla, Yaşar Özen’in Aygaz bayiiyle ve Ayhan Altuğ’un kola dükkanıyla komşu olan Dünya Pastanesi, özellikle poğaçaları ve hamur işi ürünleriyle meşhur olmuştu.

90’lı yıllara kadar Etiler sakini gençler ile Etiler Lisesi, Ata Koleji ve Hasan Ali Yücel İlkokulu öğrencilerinin bahçesinde oturup poğaçalarını, pastalarını, dondurmalarını yemekten keyif aldıkları pastane, kepenklerini indirdikten sonra son sahibi olan Büyükkapucu ailesinin Antalya’ya taşınmasıyla Kemer ilçesinde Kemer Pastanesi adıyla yaşamını sürdürdü.

Görkem Kızılkayak, “Etiler’den Milli Takıma”, B+ Dergisi, s. 28 (2020): 61-65.
Selcan Çağlar, Etiler Bir Mahalle Öyküsü (İstanbul: 2022): 126-130.
“İstanbul Pastaneleri”, Lezzet Yazarları Derneği, 07.08.2017, https://www.lezzetyazarlari.com/istanbul-pastaneleri_230 [01.09.2021]
Fuat Uygun’la 5 Ocak 2021 tarihinde Şişli’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Suzan Beyenal’la 24 Haziran 2021 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ömer Aksakal’la 27 Haziran 2021 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler