+90 (212) 347 24 25

Benim de anlatacaklarım var!

1950’lerin başında Çırağan Caddesi üzerinde bir saz evi açıldı. Bu küçük dükkanda saz dersleri veriliyor, Yıldız’daki atölyede üretilen sazlar ve saz telleri satılıyordu. Dükkanın sahibi, 1923’te Kırşehir’de dünyaya gelen ve asıl adı Mehmet Galip olan bir ozandı: Şemsi Yastıman.

Yastıman ilk ve orta öğrenimini Kırşehir’de ve Ankara’da geçirmiş fakat saza olan merakı, tahsil hayatının önüne geçmişti. Askerliğini II. Dünya Savaşı yıllarında Mardin’de yaptı. Terhis olduktan sonra Ankara’ya dönerek dönemin ünlü seğmenleri ve udileriyle birlikte çeşitli gazinolarda ve meyhanelerde sahne aldı. Ünü hızla artmış, artık başkentin dışında turnelere çıkmaya başlamıştı. Hatta bir süre Zonguldak Halkevi’nde saz dersleri vermişti. 1950’de İstanbul’a yerleşmeye karar verdiğinde, yolunun düştüğü muhitse Beşiktaş oldu.

1950 yılında Çırağan Caddesi üzerinde 34 numaralı ahşap binada küçük bir saz dükkanı açtı. İzmir’de tanışıp evlendiği eşiyle Şişli’ye yerleşmiş, kentte kısa sürede tanınmış, 1951’de İstanbul Radyosu’nda çalışmaya ve 1952’de Taksim Kristal Gazinosu’nda sahne almaya başlamıştı. Aylık 15 liraya kiraladığı Çırağan’daki dükkanında ise önce saz dersleri vermeye, daha sonra da saz ve saz aletleri satmaya başlamıştı. Şemsi Yastıman Saz Evi, zaman içinde halk müziğine ilgi duyanların Beşiktaş’taki uğrak yerine dönüştü. Burası artık bir dershane ve saz teli satış noktasının ötesine geçerek, kentteki âşıkların buluşup sohbet ettikleri, birlikte çalıp söyledikleri özgün bir sanat merkezi oldu.

Şişli’deki evini Beşiktaş’a taşıyan ve ömrünün son dönemine kadar burada yaşayan Yastıman, 1951’de Beşiktaş’ta açtığı dükkanında Türkiye’nin ilk ses teli üreten firmasını kurmuş, bağlama ve kabak kemanenin ilk ihracatçısı olarak devlet tarafından madalyayla ödüllendirilmişti. Büyük ustanın ardından saz evini çocuklarından Sinan Yastıman devraldı ve 2000’lere kadar Beşiktaş’ta bu mirası yaşatmayı başardı. Şemsi Yastıman ise, 10 Temmuz 1994’te Lapseki’de hayata gözlerini yumdu ve vasiyeti üzerine naaşı Adatepe köyüne defnedildi.

Ayşe Sarısayın, Beşiktaş: Yollar ya da Anılar Boyunca (İstanbul: Heyamola Yayınları, 2009), 22.
Emine Görsoy-Naskali, Tütün Kitabı (İstanbul: Kitabevi, 2003), 316-318.
Erkin Koray, Mezarlık Gülleri (İstanbul: Alfa Yayınları, 2006), 43.
“Şemsi Yastıman telleri yurtdışına açılıyor”, Hürriyet, 23.03.2000.
Yasemin Dede, Kırşehir Âşıklık Geleneğinde Âşık Şemsi Yastıman (Yüksek Lisans Tezi, TC Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018), 36-38.
Namık Sinan Turan ve Bilen Işıktaş’la 10 Kasım 2021 tarihinde Beyazıt’ta yapılan sözlü tarih görüşmesi.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler