Beşiktaş’ın asırlık salamura ve turşu üreticisi Soydan’ın bilinen tarihi, Köyiçi’nde bu işle uğraşan Kadir isimli usta ve genç yaşında onun yanında çalışmaya başlayan Tahir Öğretmen’e uzanıyor.
Karabüklü bir ailenin üyesi olup çocukluğunda Beşiktaş’a yerleşen Tahir Öğretmen, yanında çalışmaya başladığı Beşiktaşlı Kadir’in önce çırağı, ardından damadı oldu. 1930’lara uzanan bu hikayenin başlangıcında, Hasfırın Caddesi’nin deniz tarafındaki girişinde açılan ilk dükkan vardı. Turşudan önce salamura yaprak üretimiyle hizmete giren dükkan, zaman içinde turşuculuk üzerine yoğunlaştı.
Beşiktaş’taki bu ilk dükkanı, Ortaköy’de açılan ikincisi takip etti. Tahir Öğretmeni ise, oğlu Nejat’la birlikte çalışmaya devam etti. 50’li yıllara kadar Hasfırın Caddesi’nde faaliyetini sürdüren dükkan daha sonra yer değiştirdi ve 1986’ya kadar Balıkçılar Çarşısı’nın hemen karşısındaki ikinci yerine taşındı. Artık dükkanı Nejat Öğretmen ve kardeşleri işletiyor, bir yandan da çocuklarını bu geleneği yaşatmaları için yetiştirmeye çalışıyorlardı.
Soydan Turşucusu 70’li yılların sonunda Bakırköy’de üçüncü dükkanını açarken, Beşiktaş’ta ise 1986’da Balıkçılar Çarşısı’nın karşısından Şair Leyla Sokak’taki yerine taşındı. Bu arada turşu üretimi de 60’lı yıllarda Bursa Orhangazi’ye taşınmış, orada kurulan turşular sonbahar ve kış aylarında İstanbullularla buluşmaya başlamıştı. Artık yeni kuşağın bayrağı devralma vakti gelmiş, biraz da kuşaklararası bu aktarım vesilesiyle dükkanın ismi Soydan olmuştu. Aileden gelen salamura ve turşuculuk mirasını devralanlarsa, Nejat Öğretmen’in iki oğlu, Ahmet ve Murat Öğretmen’di.
2020’lere gelindiğinde, Ahmet ve Murat kardeşler bir yandan Beşiktaşlılara turşu kurmaya devam ederken, diğer yandan da çocuklarını sirke ve limon bazlı asırlık teknikleriyle dededen kalma bu mirası yaşatmak üzere yetiştirmeye çabalıyorlar.
“Beşiktaş Çarşı'nın En Eskilerinden: Asırlık 'Soydan Turşucu’”, Beşiktaş Belediyesi, 02.10.2020.
Murat Öğretmen’le 5 Temmuz 2021’de yapılan görüşme.