1920 yılında Zonguldak Devrek’te doğan, genç yaşta vefatının ardından daima Devrekli oluşuyla anılan şair Rüştü Onur, ilköğrenimini Kastamonu’da tamamladı. Orta öğrenimine Zonguldak’ta başlasa da, vereme yakalandığı için okula düzenli şekilde devam edemedi ve kayıtlı olduğu Mehmet Çelikel Lisesi’ni bitiremedi. Okulu bıraktıktan sonra Ereğli Kömür Havzası’nda çalışmaya başladı.
Edebiyata karşı ilgisinin gelişiminde, lisede öğretmeni olan Behçet Necatigil’in büyük payı vardı. Kendisi gibi erken yaşta hayata gözlerini yuman arkadaşı Muzaffer Tayyip Uslu ve hocaları Necatigil ile birlikte kaleme aldıkları şiirleri, 30’lu yılların Zonguldak ve İstanbul dergilerinde yayımlandı. Ne var ki Kömür İşletmeleri’nde çalışırken hastalığı ağırlaşınca tedavi için İstanbul’a gitmek zorunda kaldı.
Rüştü Onur, yaşamının son yıllarını birlikte geçireceği eşi Mediha Sessiz ile İstanbul-Zonguldak arasında sefer yapan vapurda tanıştı. Sessiz, Beşiktaş Kız Lisesi’nden mezun olmuş, ardından girdiği sınavdan başarıyla ayrılarak Karabük Demir Çelik Fabrikası’na memur olarak atanmıştı. Onur gibi Sessiz de genç yaşında hastalığa yakalanınca Heybeliada Sanatoryumu’na yattı fakat uzun süre direnemedi. Eşinin vefatının ardından hastalığı ağırlaşan Rüştü Onur ise, Sessiz’den sadece 20 gün sonra, 2 Aralık 1942 günü Sinanpaşa Şair Leyla Sokak’taki evinde hayata gözlerini yumdu. Onur, hayata veda ettiği Köyiçi’ndeki bu sokak adına bir şiir de kaleme almıştı:
Payıma düşen toprak parçası
Senin de payına düşer
Ayrılık gayrılık yok
Ölüm nefesinde nasıl olsa
Amma henüz vakit erken
Daha gün
Karşı apartmanın balkonunda
Dur bakalım hele
Ben salata satayım
Şair Leyla Sokağı'nda
Sen gene koş
Bez fabrikasındaki
Tezgahının başına
Ölüm içimde
Ölüm dışımda
Ölüm talihsiz aşımda
Ölüm kuru başımda
Teselli benim gözyaşımda
Garip Akımı’nın temsilcilerinden biri olan Onur, kısa yaşamına edebiyat tarihi için önemli eserler bıraktı. Mezarı Ortaköy’de bulunan, Devrek’te yaşadığı evin önüne ise heykeli dikilen şairin eserlerini, Salâh Birsel 1956 yılında Rüştü Onur adlı kitabında topladı.
Hakan Behçet Sazyek, “Rüştü Onur”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rustu-onur [28.01.2023].
İbrahim Tığ, “Rüştü Onur, bugün aramızdan ayrılmıştı”, Evrensel, 02.12.2016.
Müge Akgün, “Mezarı yaptırsınlar yeter…”, Radikal, 10.03.2013.
Şenay Aydemir, “Yarım kalan rüya”, Radikal, 12.02.2013.