1938’den bu yana, 10 Kasım sabahları tüm yurtta hüzün dolu bir anma töreni düzenlenir. Yurttaşlar, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ü vefatının her yıldönümünde, onun hayata gözlerini yumduğu saatte, derin bir sessizlik ve benzer duygular içinde yâd eder.

Kuşaktan kuşağa aktarılarak yaşatılan bu tören ve onunla ilgili ritüeller, her yıl Beşiktaş’ta da yaşanır. Dahası, 10 Kasım günleri Beşiktaş’ta farklı anlamlar taşır çünkü Ulu Önder’in yaşama veda ettiği yer Beşiktaş’tır. Her 10 Kasım sabahı saat 9’u 5 geçe, binlerce yurttaş Mustafa Kemal Atatürk’ü hayata gözlerini yumduğu Dolmabahçe Sarayı’nın önünde anmak üzere toplaşır. Kimi onun vefat ettiği odasına kadar gidip son nefesini verdiği yatağının önünde minnetini ifade eder, kimiyse saat kulesinin altında, stadyumun önünde veya caddedeki ulu ağaçların altında bir yerde sessizce onu ve o günü düşünür.

Yurdun dört bir yanında sirenler çaldığında, araçlar durduğunda, nefesler tutulup gözlerde yaşlar biriktiğinde, Dolmabahçe’de de derin bir sessizlik hakim olur. Resmi olarak bir dakika süren bu anma, kimi için zamanın durduğu, kimini ise henüz hayatta olmadığı o güne götüren duygular yaşatır. Sanki Atatürk hâlâ orada, odasındaki yatağında yatıyormuşçasına, binlerce insan 10 Kasım günlerinde Dolmabahçe Sarayı’nı yalnız bırakmamak için buraya akın eder.

Ne de olsa, ömrünün uzun sayılmayacak bir kısmını İstanbul’da geçiren Mustafa Kemal Atatürk, tıpkı 1919’da Samsun’a doğru Beşiktaş’tan yola çıktığı gibi, ebediyete de 1938’de buradan uğurlanmıştır.

Hakan Uzun, “Türkiye’de 10 Kasım Törenleri: “İlk Matem” 10 Kasım 1939’dan, “Atatürk Haftası” ve “Matemsiz Atatürk’ü Anma” Günlerine”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, c. 19, s. 38 (2019): 135-170.
“Resmi Tebliğ”, Ulus, 10.11.1938.
“Büyük Matem Günümüz”, Cumhuriyet, 10.11.1948.
“Büyük yasımızın yirminci yılı”, Vatan, 10.11.1958.
Kübra Kara, “Dolmabahçe'yi 10 Kasım'da 105 bin kişi ziyaret etti”, Anadolu Ajansı, 11.11.2019.