+90 (212) 347 24 25

AYA DİMİTRİOS RUM ORTODOKS KİLİSESİ
Benim de anlatacaklarım var!

Kuruçeşme’de Kırbaç Sokağı ile Alay Emini Sokak’ın buluştuğu köşede yer alan Aya Dimitrios Rum Ortodoks Kilisesi’nin bugünkü yapısı 18. yüzyılda inşa edildi. Kaynaklarda Doğu Roma İmparatorluğu döneminden beri var olan ayazmasıyla ünlendiği belirtilen kilise, ilk kitabesine göre 25 Ocak 1718 tarihinde yapılmış, diğer kitabesine göre ise 20 Ocak 1798’de yeniden inşa edilmişti.

1637-1695 arasında yaşayan Eremya Çelebi Kömürciyan, kaleme aldığı eserlerinde Kuruçeşme’de Aya Dimitrios Ayazması’nı ziyaret ettiğini belirtmiş ve buralı Rumların “Ay’Dimitri” adlı bir kiliseleri bulunduğunu yazmıştı. Kömürciyan’ın sözünü ettiği kilise, 1718’den öncesinde burada bulunan daha küçük bir mabetti. 1718’de yapılan yeni kilise III. Selim döneminde kagir olarak tekrar inşa edildikten sonra 1820 ve 1832’de iki defa onarım gördü. Kilisenin Rum Ortodoks cemaati için öneminin artışı ise 19. yüzyıl başında gerçekleşti çünkü bu dönemde cemaat Kuruçeşme’de bir ruhban mektebi ile bir yüksekokul kurmuştu. Ancak yüzyılın ortasında bu kurumlar Heybeliada’ya ve Fener’e taşınınca köyün ve kilisesinin bu özel değeri kayboldu.

1919 yılında geçirdiği yangının ardından 1940-1941’de mimar Yeoryios Saniotis tarafından yenilendi. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan, duvarlarla çevrili bir avlu içinde bulunan ve bazilikal planda inşa edilen Aya Dimitrios Rum Ortodoks Kilisesi, Kuruçeşme’nin Arnavutköy tarafındaki sınırında yer alan İoannes Prodromos (Aya Yani) Kilisesi’yle birlikte asırlardır burada yaşayan Rum cemaatin kutsal mekanlarından biri olarak yaşamaya devam ediyor.

Ece Sönmez Pulat, 19. Yüzyıl İstanbul Mimarlık Ortamında Rum Ortodoks Kiliselerinin Yapım ve Onarım Süreçleri (Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020), 247.
Hakkı Göktürk, “Ayios Dimitrios Rum Ortodoks Kilisesi”, İstanbul Ansiklopedisi, c. 3 (İstanbul: 1960): 1564-1565.
Zafer Karaca, “Ayios Dimitrios Kilisesi”, Dünden Bugüne Beşiktaş (İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 1998), 221-223.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler