Dereboyu Caddesi üzerinde, caddenin bugünkü ismiyle Gültekin Sokak’la buluştuğu köşede yer alan Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Katolik Kilisesi, 5 Kasım 1837’den 1839 başına kadar süren çalışmalar sonunda inşa edildi. Daha önce yerinde bulunan şapel artık köyde sayısı artan Katolik Ermeniler için yetersiz kalınca yeni bir kilise ihtiyacı gündeme gelmiş ve sarraf Apraham Amira Allahverdi’nin öncülüğünde bir araya gelen cemaat bugünkü kilise binası yaptırmıştı.
Bu kilisenin ortaya çıkışı, 1834 sonrasında Ortaköy’de Ermeni nüfusun hızlı artışı ve köye yerleşenler arasında cemaatin ileri gelenlerinin varlığıyla doğrudan ilgiliydi. Nitekim Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, 1834’te tamamlanan Karaköy’deki Surp Pırgiç Kilisesi’nden sonra, Katolik Ermeni cemaatinin kentteki ikinci kilisesi olmuştu. İnşa sürecinde bir takım zorluklarla karşılaşılsa da, sonunda ortaya görkemli bir yapı çıktı ve Aziz Grigor Lusaroviç’e adanan kilise, 6 Ocak 1839 günü Başpiskopos Boğos Maruşyan tarafından ibadete açıldı. Hatta açılış günü takdis töreninde bulunan dönemin Viyana Mıhtitaryan rahiplerinden Andon Tanyan, Viyana Manastırı başrahibine yazdığı mektubunda bu kilisenin Karaköy’deki diğer kiliseden daha güzel olduğunu dile getirmekten geri kalmamıştı.
Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Katolik Kilisesi, ibadete açıldığı tarihten günümüze kadar varlığını ve işlevini korudu. Doç. Dr. Sevgi Parlak’ın verdiği bilgilere göre, 1859 sonrasında geçirdiği onarımlar hakkında herhangi bir kitabesi bulunmasa da, yapı 17 Ağustos 1999’da gerçekleşen depremde gördüğü zarar nedeniyle onarıma alındı ve bu çalışmalara dair mermer bir kitabe eklendi. Yıllarca önünden geçen Ortaköy Deresi ile iki yanında uzanan bahçeler ve tarım alanları arasında yaşayan Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Katolik Kilisesi, 2020’lere gelindiğinde, her ne kadar üyelerinin sayısı azalmış olsa da, cemaatini ağırlamaya devam ediyor.
Büyük Mecidiye Camii ve Ortaköy, ed. Mehmet Baha Tanman (İstanbul: Kuveyt Türk Katılım Bankası Kültür Yayınları, 2014), 226-230.
Mgr. Hovhannes J. Tcholakian, L’Eglise Armenienne Catholique En Turquie (İstanbul: 1998), 31-34.
Pars Tuğlacı, İstanbul Ermeni Kiliseleri (İstanbul: Pars Yayınları, 1991), 301-302.