+90 (212) 347 24 25

ORTAKÖY BALIK PAZARI / YAHUDİ PAZARI
Benim de anlatacaklarım var!

Beşiktaş ve balık pazarı dendiğinde çoğu kişinin aklına öncelikle Sinanpaşa mahallesindeki Beşiktaş Balık Pazarı (ya da Balıkçılar Çarşısı) gelse de, aslında en az onun kadar önemli ve ondan çok daha uzun bir geçmişi olan Ortaköy’ün de bir balık pazarı vardı. Günümüzde Mecidiye mahallesi sınırları içinde kalan bu pazaryeri, Eski Bahçe Sokak ve ona bağlanan yan sokaklar boyunca sıralanan türlü dükkanlardan oluşuyordu. İsminde balık geçse de, burası sadece balıkçılardan ibaret bir pazaryeri değildi. Üstelik Mecidiye mahallesinin bu bölümünde asırlardı Yahudiler yaşadığı için, 1960’lara kadar burası aynı zamanda Yahudi Çarşısı ismiyle de anılagelmişti.

2000’li yıllarda hâlâ bir balık dükkanının bulunduğu Eski Bahçe ile Muvakkit Sokak’ın birleştiği köşede, 20. yüzyılın ortasında birkaç balık tezgahı vardı. Eski Ortaköylülerin aktardığı kadarıyla, buradaki esnaf arasında en çok hatırlananları Hayri, Kemal ve Darsa adlı balıkçılardı. Bu canlı balık tezgahlarının dışında, yalnızca konserve balık ve lakerda satan başka komşular da vardı. Ayrıca uskumrular burada ipe asılıp kurutulur ve itinayla çiroz haline getirilirdi.

Pazaryeri birbirini kesen Eski Bahçe, İşkembeci Yaver, Muvakkit ve Vatman Sokakları ile bir bütün olarak düşünülürse, farklı kuşaklardan Ortaköylülerin hatırladıkları daha pek çok sembol olmuş esnafı burada anmak gerekir. Madam Marika’nın, Arnavut Gani’nin, Reyna’nın manav tezgahları, Babani’nin içinde her şeyin satıldığı dükkanı, terzi Osman, eskici Karakaş, ciğerci Niyazi, kasap Oskiyan, bakkal Moiz, tuhafiyeci Mümin, saatçi İlyas, kırtasiyeci Ahmet, Tangül Pastanesi, fırınlar, berberler, tamirciler, kahvehaneler… Her birinin ayrı sevildiği, her biriyle özel ve samimi ilişkilerin kurulduğu, pek çoğunun hâlâ belleklerde yaşadığı değerli bir esnafı vardı Ortaköy’ün. Onlar ardı ardına köylerinden ayrıldıkça, Ortaköy’ün Balık Pazarı da zaman içinde eski kimliğini kaybetti.

Günümüzde birbirini kesen bu sokaklarda yine birçok dükkan yaşamaya devam ediyor. Her sabah kepenkler açılıyor, gün boyu alışverişler yapılıyor. Ne var ki eski Ortaköylüler, çocukluk yıllarının renkli esnafını ve pazaryerinin ruhunu daha dün gibi hatırlarken, günümüzdeki dükkanların sahiplerini yakinen tanıdıklarını ve onlarla o eski ilişkileri kurabildiklerini söylemek biraz güç.

İbrahim Demir’le 22 Şubat 2018 tarihinde Ortaköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Turan Okar’la 22 Şubat 2018 tarihinde Ortaköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Emilios Kumvopulos’la 17 Temmuz 2020 tarihinde Mecidiye’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ehat Can’la 24 Aralık 2020 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Mustafa Kesim’le 6 Ocak 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Feridun Çini’yle 24 Kasım 2021 tarihinde Mecidiye’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler