+90 (212) 347 24 25

Benim de anlatacaklarım var!

Günümüzde Maçka Parkı olarak bilinen ve Dolmabahçe, Nişantaşı, Harbiye, Vişnezade arasında uzanan yeşil alan, 1940’lara kadar bir kısmı geniş bostanlara, bazı kısımları ise Maçka Şeyhler Mezarlığı’na, Dolmabahçe Gazhanesi’ne ve Küçükçiftlik Gazinosu’na ev sahipliği yapan büyük bir araziydi.

Bu arazinin, Fransız şehir plancısı Henri Prost’un İstanbul için hazırladığı nazım planda “2 No.lu Park” ismiyle ilk kez kamuya açık çok işlevli bir park olarak düzenlenmesi kararlaştırıldı. Tamamlandığında İnönü Stadyumu, Spor ve Sergi Sarayı, Açık Hava Tiyatrosu, Taşkışla ve İnönü Gezisi arasında uzanacak bütüncül bir rekreasyon alanı olacaktı. Ne var ki planlama sürecinde park için tasarlanan uygulamalar tümüyle hayata geçirilemedi. Bunun yerine, 40’lı yılların ikinci yarısında Dolmabahçe, Taksim, Maçka ve Harbiye’yi birbirine bağlayacak yolların tamamlanmasına önem verildi. Yapılan bazı istimlak ve inşa çalışmalarının ardından, parkın en azından bugünkü sınırları belirlenmiş oldu.

Maçka Parkı’nın bir park olarak yeniden düzenlenmesi işini, 1966 yılında dönemin İstanbul Belediye Başkanı Haşim İşcan üstlendi. İşcan’ın bu iş için görevlendirdiği Orman Yüksek Mühendisi ve Peyzaj Mimarı Doğan Bayraktar, yaptığı çalışmalarla parkta kademeli oturma alanları, bisiklet ve yürüyüş parkurları, çocuk bahçeleri ve havuzlar oluşturdu. İstanbulluların bir süre keyifle vakit geçirdikleri park, 70’li yıllarda belediyeden yeterli ilgiyi göremeyince bakımsız ve tekin olmayan bir ortama dönüştü. İnsanlar parka gitmekten, hatta çevresinden bile geçmekten korkar hale geldi.

Parkın yeniden düzenlenmesi işini 1985’te Anakent Belediye Başkanı Bedrettin Dalan gündeme getirse de, planlanan çalışmaları koltuğu ondan devralan Nurettin Sözen hayata geçirdi. Sonunda bu asırlık yeşil alan “Maçka Demokrasi Parkı” adıyla 1993’te yeniden kapılarını açtı. Yapılan çalışmaları, İTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Hande Suher yönetti.

Maçka Parkı, 90’lı yıllardan bu yana civar mahallelerde yaşayanların türlü sportif faaliyetlerine, haftasonları kalabalık aile ve arkadaş gruplarının pikniklerine ve İnönü Stadyumu’ndaki maçlardan evvel Beşiktaşlı taraftarların eğlencelerine ev sahipliği yapmaya devam ediyor.

Faik Yaltırık, “Maçka Parkı”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 5 (İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 1994): 236.
“Dolmabahçe-Maçka yolu açıldı”, Cumhuriyet, 03.08.1946.
“Yeni Açılan Yollar”, Cumhuriyet, 13.09.1943.
“Bir kadın, 5 günlük çocuğunu diri diri gömerken yakalandı”, Cumhuriyet, 28.03.1969.
“Maçka parkı değil, dinlenme yeri”, Cumhuriyet, 06.07.1987.
Murat Dağlı’yla 18 Şubat 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Müjdat Yetkiner’le 2 Nisan 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Neşe Gündoğan’la 28 Mayıs 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
İlker Aktükün’le 12 Ekim 2021 tarihinde Beyazıt’ta yapılan sözlü tarih görüşmesi.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler