+90 (212) 347 24 25

Benim de anlatacaklarım var!

Türkiye’de Cumhuriyet dönemi heykel sanatının öncüleri arasında sayılan heykeltıraş ve eğitimci Ali Nijat Sirel 1898’de Amasya’da dünyaya geldi. İstanbul Sultanisi’nden mezun olduktan sonra, heykel eğitimi almak üzere 1915’te Almanya’ya gitti ve Münih Güzel Sanatlar Akademisi’nde okudu. 1922’de yurda döndükten sonra İzmir Lisesi ve Vefa Lisesi’nde öğretmenlik yaptı.

1927 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne atanan Sirel, 1932’de okulun müdürü Burhan Toprak’la yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle bir süreliğine görevinden ayrılsa da, 1937’de akademiye geri döndü. 1952’de ise, vefatına kadar sürdüreceği akademinin müdürlüğüne getirildi. Çalışmalarında ünlü kişilerin büstleri ve Mustafa Kemal Atatürk’ün anıtları öne çıkan Sirel, Cumhuriyet döneminin ilk anıt heykellerini yapan sanatçılardan biriydi. Büstlerini yaptığı kişiler arasında Abdülhak Hamit Tarhan, Mithat Paşa, Ahmet Haşim, Avni Lifij, Cemil Cem gibi ülke ve toplum tarihinde önemli yeri olan yazarlar, çizerler, ressamlar ve siyasetçiler vardı. Mustafa Kemal Atatürk’ün anıt heykellerinden Bursa’dakini 1931’de, İzmit’tekini 1933’te, Çanakkale’dekini ise 1937’de tamamlamıştı.

Yıllarca Boğaziçi’nin kıyısında çalışan, ders veren ve heykellerini yapan Nijat Sirel, 1950’de yerleşime açılan Levent mahallesinin de ilk sakinlerinden biriydi. Nisbetiye Caddesi’nin Krizantem Sokak’la buluştuğu köşedeki evde yaşıyor, akademi müdürlüğünden geriye kalan zamanını bahçesindeki bitkilerle ve evin bir bölümüne kurduğu atölyesindeki heykellerle uğraşarak geçiriyordu. Erken Cumhuriyet döneminin değerli heykeltıraşlarından Nijat Sirel, 18 Haziran 1959 günü hayata gözlerini yumdu.

Derya Uzun Aydın, “Cumhuriyet Dönemine Işık Tutan İki Heykeltıraş: Mahir Tomruk ve Ali Nijat Sirel”, İstanbul Journal of Social Sciences, s. 3 (2013): 1-17.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler