Halil Darvaş 1912 yılında Macaristan’da doğdu. Kemanla henüz çocukluk döneminde tanıştı, müziğe karşı ilgi ve bilgisini, Franz List Müzik Akademisi’nde tamamladığı eğitimiyle geliştirdi. Mezuniyetinin ardından Macar Kraliyet Filarmoni Orkestrası’nda çalmaya başladı ve burada başarılı bir viyolonselist olarak ün yaptı. Ne var ki II. Dünya Savaşı Darvaş’ın ülkesinden ayrılmasına neden oldu ve Türkiye’ye göç etti.

Başta Macar halk ezgileri olmak üzere, farklı türlerde müzik yapıtlarını başarıyla icra edişi sayesinde ismi “Kemanların Kralı” ve “Kralların Kemancısı” lakaplarıyla anıldı. 40’lı ve 50’li yıllarda, aralarında Winston Churchill, Franklin Roosevelt gibi isimlerin de olduğu önemli devlet yöneticilerine konserler verdi. Bunun yanında hazırladığı albümlerle toplumun da beğenisini kazanan Darvaş, İstanbul’da birçok gazino, lokanta ve kulüpte kemanıyla sahne aldı, yıllarca İstanbullulara müzikle dolu keyifli akşamlar yaşattı. Darvaş’ın özdeşleştiği İstanbul lokantaları arasında Beşiktaş’taki Motorest ile Akıntıburnu’nda sıralanan gazinolar da vardı.

Halil Darvaş’ın Türkiye’ye göç ettiğinde yerleştiği ilk yer ve evi hakkında henüz bir bilgiye ulaşılamasa da, 50’li yıllarda yerleştiği muhit Levent olmuştu. Karanfil Sokak’ta kırmızı panjurlu bir evde yaşayan Darvaş, İrem Ela Yıldızeli’nin görüştüğü eski Leventlilerin hatıralarında evinin bahçesinde çaldığı kemanın sesiyle yer etmişti. 1984’te hayata gözlerini yuman Darvaş, Marmaris Filarmoni Derneği’nin girişimleriyle her yıl Marmaris Şehir Mezarlığı’nda kabri başında düzenlenen törenlerle anılmaya devam ediyor.

İrem Ela Yıldızeli, “Macar Darvaş ve Attila’nın Annesi”, B+ Dergisi, s. 27 (2015): 70-73.
“‘Kralların kemancısı’ mezarı başında anıldı”, Anadolu Ajansı, 16.08.2014.
Mehmet Korkmaz, “Darvaş’ı Anmak… Mezarlıkta Müzik…”, Marmaris Yeni Sayfa Gazetesi, 31.07.2019.
Fahri Aral’la 18 Haziran 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Savan Zorlu’yla 5 Mayıs 2022 tarihinde Kadıköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.