Ocak 1859’da kapılarını açan ve geçirdiği yangına kadar yalnızca dört yıl yaşayabilen Dolmabahçe Saray Tiyatrosu, Abdülmecid’in sanata karşı gösterdiği yakın ilgi sayesinde ortaya çıktı. Bezmialem Valide Sultan Cami muvakkithanesinin karşısına inşa edilen ve devlet eliyle yapılmış ilk tiyatro olma özelliğini taşıyan Dolmabahçe Saray Tiyatrosu, neoklasik üslupta tasarlanmış bir binaydı.

300 kişilik bir kapasiteye sahip olan mekanın içinde 30’dan fazla loca, saltanat locası, sultan mahfeli, orkestra bölümü ve bir ziyafet salonu bulunuyordu. Duvarları altın ve ipekle kaplanan, içerisi büyük avizelerden çıkan ışıkla aydınlatılan salondaki ilk oyun 8 Ocak 1859’da sahnelendi. Naum Tiyatrosu Kumpanyası’nın verdiği bu temsil dışarıya kapalı bir etkinlikti çünkü tiyatronun resmi açılışı 12 Ocak 1859 günü yapıldı. Ricci’nin Scaramuccia operasından ilk iki perdenin, Padovani’nin keman konserinin ve Chasse de Diane balesinin sahnelendiği bu açılışa yüksek rütbeli memurlar, subaylar ve ülkedeki elçiler ile eşleri de davet edilmişti.

Yaklaşık dört yıl boyunca pek çok önemli oyunun sahnelendiği ve konserlerin düzenlendiği Dolmabahçe Saray Tiyatrosu 1863’te çıkan bir yangında büyük hasar gördü. 1861 yılında tahta çıkan Abdülaziz’in tasarruf tedbirlerine yoğunlaştığı bir dönemde gerçekleşen yangının ardından tiyatro restore edilmedi ve kendi kaderine bırakıldı. Bir süre tütün deposu olarak kullanılan, 1920’de ise Sovyetler Birliği’nden kaçıp gelen Beyaz Ruslara sığınak olan tiyatro binası 1939 yılındaki yol yapımları sırasında yıkıldı.

Emre Aracı, “Dolmabahçe Palace Theatre in Istanbul / Dolmabahçe Sarayı Tiyatrosu”, Atlas Tarih s. 40 (2016): 58-65.
Metin And, 100 Soruda Türk Tiyatrosu Tarihi (İstanbul: Gerçek Yayınevi, 1970), 191-192.
Nazende Yılmaz, 19. Yüzyıl İstanbul Kültür Ortamında Müzik ve Mekân (Doktora Tezi, TC Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), 98-101.