Futbolcu, antrenör, hakem ve spor yazarı Refik Osman Top, 1897 yılında Beşiktaş’ta dünyaya geldi. Beşiktaş JK çatısı altında başladığı başarılarla dolu futbol kariyeri, hem imparatorluk hem de cumhuriyet dönemlerine yayıldı. Kayıtlara göre, 1913’e kadar Beşiktaş’ta oynadıktan sonra, I. Dünya Savaşı ve İşgal Yılları boyunca Fenerbahçe SK, Galatasaray SK, Union Club, Altınordu İdman Yurdu ve İttihat SK formalarıyla kariyerine devam etti. Cumhuriyetin ilk yıllarında yeniden siyah beyazlı formayı giydi ve 1930’da profesyonel kariyerini Beşiktaş’ta sonlandırdı. 1924’te Moskova’da oynanan SSCB-Türkiye maçının kadrosunda yer alarak, Beşiktaş JK’nın ilk milli futbolcusu oldu. Başarılı bir orta saha oyuncusu olarak, yeteneği ve oyun stili üzerinden sporseverlerce kendisine “şiir” lakabı takıldı.
30’lu yıllarda İstanbul Ligi’nde ve Milli Küme’deki bazı maçlarda hakemlik yapan Top, 1935 itibariyle Beşiktaş futbol takımının teknik direktörlüğünü üstlendi. 1924 yılında Beşiktaş formasıyla kazandığı İstanbul Ligi Şampiyonluğu’nu, 1938’den 1947’e kadar bu defa teknik direktörü olduğu takımına yedi defa kazandırdı. Oynadığı futbol tarzı gibi şiirsel ve nüktedan bir spor yazarı olarak 30’lu ve 40’lı yılların gazete ve mecmualarında futbola ilişkin görüşlerini paylaşan başarı sporcu, Gol ve Spor Alemi adlı spor mecmuaları da çıkardı. Hem futbolcu hem de teknik direktör olarak Beşiktaş JK futbol takımının ilk yıllarına ve Erken Cumhuriyet dönemine iz bırakan “Şiir Osman” 1957’de hayata gözlerini yumdu.
Refik Osman Top’un 1934’te kabul edilen 2525 Sayılı Soyadı Kanunu’nun ardından kendisine “Top” soyadını alışı, 1908 yılında mahallesindeki çocukların buldukları bir futbol topunu, kendisine karşı duydukları güvenden ötürü Valideçeşme’deki evinin bahçesine saklamalarına dayanır. İsmi, bugün Beşiktaş Vişnezade’deki bir sokakta yaşamaya devam ediyor.
Mehmet Yüce, “Beşiktaş İlk Şampiyonluğun Öyküsü”, B+ Dergisi, s. 29 (2020) :80-83.
Selami Özsoy, “Spor Basınının Tarihi ve Türkiye’de 1950’den Günümüze Yaşanan Değişim”, Marmara İletişim Dergisi, s. 18 (2011): 208-213.
Vâlâ Somalı, “Futbolun Şiiri: Refik Osman Top”, Beşiktaş Dergisi, s. 87 (2014).