+90 (212) 347 24 25

DOLMABAHÇE'DE AÇLIK GREVİ
Benim de anlatacaklarım var!

ABD donanmasının Akdeniz’de görev yapan 6. Filosu, 1967 itibariyle zaman zaman Türkiye’ye uğramaya çalışmış fakat gemilerin ve askerlerinin bu “ziyaretleri” sol görüşlü gençler, öğrenciler, düşünürler tarafından ciddi protestolar ve eylemlerle karşılaşmıştı. 6. Filo karşıtı ilk eylemlerden biri, Ekim 1967’de Dolmabahçe’de başlayan ve Taksim’de devam eden açlık grevi veya bazı kaynaklarda anılan ismiyle “çadır eylemi” idi.

Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) İstanbul Sekreterliği tarafından düzenlenen grev, 11 Ekim 1967 günü başladı. Aslında bu grev, ABD askerlerinin karaya çıkmasını engellemek üzere 6 Ekim günü Dolmabahçe rıhtımında başlayan protesto eylemlerinin bir parçasıydı. İstanbul Teknik Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Okulu Talebe Birlikleri, halkın da katılımına açık büyük bir miting düzenlemiş, bu nedenle Amerikan askerleri 6 ve 7 Ekim 1967 günleri karaya çıkamamıştı. Hatta filonun komutanı Koramiral William Martin, gösteriler nedeniyle ancak gemiden kalkan bir helikopterle Yeşilköy’e inebilmişti.

Denizciler 8 Ekim günü karaya çıkmaya başlayınca, Dolmabahçe’deki gösteriler de devam etmiş, sahildeki ABD bayrağı gençler tarafından indirilmişti. 11 Ekim’de ise, FKF’li öğrenciler Mithatpaşa Stadı’nın denize bakan tarafındaki alanda bir çadır kurarak açlık grevine başladılar. Bu grev, birkaç gün boyunca oturma eylemleri ve ABD askerlerine İstanbul sokaklarındaki fiili saldırılarla devam eden protestoların bir parçasıydı. Yaklaşık beş saat süren grevin ardından dört öğrenci polis tarafından ifadeleri alınmak üzere savcılığa götürüldü; çadır, pankartlar, battaniyeler, bayraklar ise öğrenciler tarafından toplandı.

Grevi başlatan öğrenciler Şafak Kutal, Hüseyin Karslı, Hasan Özaslan ve Adnan Elçi savcılık tarafından serbest bırakılsa da, bu defa çadır Taksim’e götürüldü ve İnönü Gezisi’nde açlık grevi yeniden başladı. Taksim’de birkaç gün daha süren bu eyleme, Faruk Yalnız, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Şükran Kurdakul gibi Türkiye Milli Talebe Federasyonu üyeleri de katıldı. Eylem, 17 Ekim 1967’de 6. Filo’nun ülkeyi terk etmesiyle sona erdi.

“6. Filo’ya karşı açlık grevi”, Ant, s. 42 (1967).
Alpay Kabacalı, Türkiye’de Gençlik Hareketleri (İstanbul: Altın Kitaplar, 1992), 180-181.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler