+90 (212) 347 24 25

DOLMABAHÇE GAZHANESİ
Benim de anlatacaklarım var!

Dolmabahçe Gazhanesi, 1853 yılında bugünkü İnönü Stadyumu’nun bulunduğu alanda, eski saray ahırlarının arkasına inşa edilen Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk sanayi tesislerinden biriydi. Osmanlı topraklarındaki ilk gazhane tesisi olan Dolmabahçe Gazhanesi sayesinde, Dolmabahçe Sarayı’nın ve sokakların aydınlatılması sağlandı. Bu hizmet çok talep görünce, kentte yeni gazhaneler de inşa edildi.

I. Dünya Savaşı’na kadar devletin kontrolünde işletilen gazhane, 1914’te özelleştirilerek Dersaadet, Beyoğlu ve Yeniköy Daireleri Osmanlı Anonim Gaz Şirketi adlı bir Fransız firmasına devredildi. Cumhuriyet’in ilk yıllarında gazhaneden sağlanan enerjiyle sarayların, kasırların, kışlaların ve sokakların aydınlatılmasına devam edilse de, havagazının yerine elektrik kullanımının tercih edilmesi gitgide Dolmabahçe Gazhanesi’nin etkinliğini azalttı.

Yüzyılın ortasına gelindiğinde İnönü Stadyumu’nun yapımı Dolmabahçe Gazhanesi’nin varlığını tartışmaya açtı. Yine de gazhane binaları hemen buradan kaldırılmadığı için, stadyum ilk aşamada Mimar Paolo Vietti Violi’nin projesine uygun biçimde hayata geçirilemedi. Günümüzde “Yeni Açık” olarak adlandırılan stadyumun Maçka’ya bakan cephesi, bir süre tribünsüz kaldı ve bu taraf, uzun yıllar sporseverlerce “Gazhane Tarafı” olarak anıldı. Nihayet 15 Ağustos 1960 itibariyle, İstanbul Belediyesi’nin kararıyla Dolmabahçe Gazhanesi’nin tüm faaliyetlerine son verildi.

Huriye Sevcan Tekin, “Dolmabahçe Gazhanesi’nin Kuruluşu ve İşletmesi” (Yüksek Lisans Tezi, TC Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 2006).
Ahmet Murat’la 16 Ocak 2018 tarihinde Vişnezade’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Afife Batur’la 25 Ocak 2018 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Zafer Arapkirli’yle 9 Şubat 2018 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
İnci Erel’le 3 Ocak 2021 tarihinde Eceabat’ta yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Erdoğan Agan’la 12 Mart 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
İbrahim Altınsay’la 12 Mart 2021 tarihinde Asmalı Mescit’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Müjdat Yetkiner’le 2 Nisan 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ahmet Kaynar’la 23 Haziran 2021 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ferhan Yadigar’la 25 Haziran 2021 tarihinde Heybeliada’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Turgut Vidinli’yle 14 Eylül 2021 tarihinde Sinanpaşa’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ayşen Ertür’le 27 Eylül 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Raffi Portakal’la 7 Mart 2022 tarihinde Nişantaşı’nda yapılan sözlü tarih görüşmesi.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler