+90 (212) 347 24 25

KARAYOLLARI 17. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ
Benim de anlatacaklarım var!

Halk arasında “Karayolları Binası” ismiyle anılan TC Karayolları 17. Bölge Müdürlük Kompleksi, temeli 1972’de atılan ve 1980 itibariyle yaklaşık çeyrek asır boyunca kent kimliğinin önemli bir parçası olan sembolik bir yapı grubuydu. Beşiktaş ilçesinin Levazım mahallesi sınırları içindeki 100 dönümlük bir araziye kurulan tesis, Boğaziçi Köprüsü ile bağlantı yollarının yönetimini ve bakımını sağlama amacıyla buraya inşa edilmişti.

1973-1976 aralığında ilk idare binaları, depoları, lojmanları ve sosyal tesisleri tamamlanan kompleksin son ve en sembolik parçası 1980 yılında tamamlandı. Zincirlikuyu Kavşağı’na hakim bir noktada bulunan 12 katlı bu bina, aynı zamanda Zincirlikuyu-Levent aksında kısa bir süre sonra ortaya çıkacak yüksek binaların da öncüsü olmuştu. Mimar Mehmet Konuralp tarafından projelendirilen yapı, Türkiye’nin ilk asma cephe kullanılan binasıydı. 70’li yılların Türkiye’si için, o zamana kadar alışılmışın dışına çıkan çağdaş bir tasarıma sahipti. Tamamlandığı 1980 yılı itibariyle, Barbaros Bulvarı’ndan Levent’e doğru giden, Büyükdere Caddesi üzerinden Zincirlikuyu’ya çıkan, Boğaziçi Köprüsü’nden kıta değiştiren, Balmumcu-Levazım-Gayrettepe-Nisbetiye aksında gezinen kentlilerin belleklerinde kalıcı bir yer edindi. Dahası, 80’li ve 90’lı yıllarda çekilen birçok sinema filminde kullanılan görüntüleri, onun zihinlerdeki bu sembolik konumunu daha da güçlendirdi.

Mimari öneminin yanında, kısa sürede toplumsal ve kültürel değerler de kazanan bu bina, 2004 yılında Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından “korunması gereken kültür varlığı” olarak tescil edildi. Bunun yanında, 12 katlı bu sembolik binaya odaklanırken, tesisin geri kalanının da Beşiktaşlılar için taşıdığı anlamları unutmamak gerek. Her ne kadar bu kompleks TC Karayolları Müdürlüğü yetkilileri ve çalışanları için yapılmış olsa da, içindeki sosyal tesisler zaman zaman halkın kullanımına da açılıyordu. Özellikle 70’li ve 80’li yıllarda kentte benzer örneklerine çok az rastlanan çim futbol sahası. Civar mahallelerde yaşayan gençler yıllarca burada top oynama fırsatı bulurken, Şeref Stadı’nın toprak zemininden dertli Beşiktaş JK futbolcuları da Fulya Tesisleri açılmadan önce zaman zaman antrenmanlarını bu sahada yapmışlardı.

TC Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü’nün 2007 yılında Zincirlikuyu’daki faaliyetlerine son verildi ve bulunduğu arazi bir holding tarafından satın alındı. 2009-2013 aralığında devam eden çalışmalar sonunda, bu geniş arazide çok işlevli başka bir kompleks hizmete girdi. İçinde konut alanları, ofisler, alışveriş merkezi, sanat merkezi ve otel bulunan bu yeni tesisin inşası sırasında, “Karayolları Binası” olarak anılan tescilli bina da yıkıldı. Gerekçesi depreme karşı dayanıklı olmamasıydı ve yıkıldıktan sonra aslına uygun şekilde yeniden inşa edilecekti. Ne var ki bu taahhüt yerine getirilmedi ve hem İstanbul’un hem de Beşiktaş’ın 20. yüzyılın son çeyreğinde önemli yeri olan sembolik bir yapı daha böylece tarihe karıştı.

Bahar Bayhan, “Karayolları 17. Bölge Müdürlük Kompleksi Üzerine Mehmet Konuralp ile Söyleşi”, Arkitera, 20.08.2014.
Elif İnce, “Karayolları'nın tarihi binası tarih mi oldu?”, Radikal, 20.08.2014.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler