+90 (212) 347 24 25

Benim de anlatacaklarım var!

İnönü Stadyumu inşa edilmeden önce İstanbul’da resmi futbol maçlarının yapıldığı yerlerden biri, belki de konumu itibariyle kentin tarihindeki en güzel stadyum olan Çırağan’daki Şeref Stadı’ydı.

Balyan Ailesi’nin bir eseri olan Çırağan Sarayı, 19 Ocak 1910 günü büyük bir yangın geçirerek harap oldu. Uzun yıllar herhangi bir tadilat görmediği için bakımsız kalan saray ve çevresi, Beşiktaş JK’ya bir futbol sahası kazandırmak için uğraşan kulübün ilk takım kaptanı, teknik direktörü ve futbol şubesinin kurucusu Ahmed Şerafettin (Şeref) Bey’in dikkatini çekmişti. Şeref Bey 1930’ların başından itibaren sarayın yanmış bahçesinin bir top sahasına dönüştürülmesi için çok çaba harcadı. Bir yandan yakalandığı hastalıkla mücadele ederken, bir yandan da İstanbul ile Ankara arasında sürekli gidip gelerek Milli Emlak İdaresi’ni ikna etmeye çalıştı. Sonunda kulübüne, yıllardır hayalini kurduğu bu stadı Temmuz 1932’de kazandırmayı başardı. Ancak ömrü bu sahada bir futbol maçı izlemeye vefa etmedi. Hayata gözlerini yumduğu 13 Haziran 1933 gecesi, henüz stadın yapımı devam ediyordu. Kulübüne, kentine, futbolsever İstanbullulara ve Türk sporuna kazandırdığı bu stat, yıkılacağı 1987 yılına kadar Şeref Stadı adıyla anıldı.

11 Ocak 1933 günü temeli atılan stadın inşaatında Beşiktaşlı yöneticiler ve futbolcular da bilfiil çalıştılar. Çırağan Caddesi’ne bakan tarafında 6 bin kişilik kapalı tribünü ve deniz tarafındaki 4 bin kişilik üstü açık bir tribünüyle, toplam 10 bin kişilik seyirci kapasitesine sahip olan stat, kapıları, soyunma odaları ve yüzme havuzu da dahil toplam 42.000 Türk Lirası’na mal oldu. Böylelikle kendi muhitinde bir stada kavuşan Beşiktaş JK’nın onlarca sporcusu, komple inşaatı 1940’ların başında tamamlanan bu stadın toprak zemininde, 1980’lerin sonuna kadar kendilerini izlemeye gelen taraftarlarının önünde idman ve maç yapma şansına sahip oldu. Şeref Stadı, 1947 yılında daha modern görünümlü ve geniş kapasiteye sahip İnönü Stadyumu faaliyete geçinceye kadar İstanbul Ligi, Milli Küme ve kupa maçlarına ev sahipliği yaptı. Ayrıca bölgedeki pek çok okul ulusal bayram kutlamaları için yıllarca bu sahaya çıktı.

Şeref Stadı, 1947’den yıkıldığı 1987 yılına kadar Beşiktaş JK futbol takımının antrenman sahası olarak kullanıldı. Deniz suyuyla doldurulan havuzunda İstanbullular yıllarca keyifli yaz dönemleri geçirdi, pek çok Beşiktaşlı önündeki kaygan taştan denize girip çıkardığı midyeleri teneke üstünde pişirirken bir yandan da burada idman yapan oyuncuları seyretti. Ne var ki hem Beşiktaşlılara ve hem de burayla ilgili anılar biriktiren tüm İstanbullulara ait olan bu yapı, 1980 sonrasının neoliberal politikalarına kurban gitti. Can Kozanoğlu’nun da belirttiği gibi, ‘80 sonrasında “tarihi eserlerle dozerler arasında” yaşanan mücadelenin kazananı dozerler olmuştu. İstanbul Teknik Üniversitesi’nin Taşkışla Binası gibi duvarlarında kente dair pek çok hatıra barındıran birkaç yapı dışında geriye kalan ve atıl, gereksiz ya da yetersiz görülen tarihi ve kültürel değerler, kentin turizm altyapısını geliştirme hedefi adı altında ortadan kaldırıldı. Maalesef yerine lüks bir otelin inşa edildiği Şeref Stadı da bunlardan biriydi.

Bugün sıradan bir vatandaşın içeride konaklayamayacağı, Boğaziçi’ni seyredemeyeceği, belki kapısından içeri bile alınmayacağı o otelin altında sayısız anılar gömülü artık. Günümüzde 20’li ve 30’lu yaşlarına gelmiş birçok “İstanbullu” genç, belki orada bir zamanlar bir top sahası olduğundan bile haberdar değil.

Drahşan Uğuryol, “Belgeler Işığında Geçmişten Günümüze Çırağan Sarayı Bahçeleri”, Saraylar I. Uluslararası Osmanlı İzleri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ed. Esin Benian vd. (Edirne: Trakya Üniversitesi Yayınları, 2018): 125-134.
Ozan Torun, “Endüstrileşen Futbola Direnen Son Kale İnönü Stadyumu'na Veda Etmek”, Toplumsal Tarih, s. 235 (2013): 28-43.
Zafer Arapkirli’yle 9 Şubat 2018 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Fehmi Sadıkoğlu’yla 9 Şubat 2018 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Turan Okar’la 22 Şubat 2018 tarihinde Ortaköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Emilios Kumvopulos’la 17 Temmuz 2020 tarihinde Mecidiye’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Süha Karamanoğlu’yla 17 Eylül 2020 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ehat Can’la 24 Aralık 2020 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Fuat Uygun’la 5 Ocak 2021 tarihinde Şişli’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Erdoğan Agan’la 12 Mart 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
İbrahim Altınsay’la 12 Mart 2021 tarihinde Asmalı Mescit’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Faruk Çağan’la 22 Mart 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Haçik Gökçeoğlu ve Aret Taşçıoğlu’yla 25 Mart 2021 tarihinde Mecidiye’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ahmet Nakkaş’la 1 Nisan 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Müjdat Yetkiner’le 2 Nisan 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Fahri Aral’la 18 Haziran 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ahmet Kaynar’la 23 Haziran 2021 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Zülal Gök’le 30 Haziran 2021 tarihinde Vişnezade’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Rasim Kara’yla 2 Temmuz 2021 tarihinde Tarabya’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Süleyman Oktay’la 6 Temmuz 2021 tarihinde Topkapı’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Necmi Mutlu’yla 9 Temmuz 2021 tarihinde Ataköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Feyyaz Uçar’la 10 Temmuz 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Oğuz Tongsir’le 14 Temmuz 2021 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Muzaffer Çankaya’yla 29 Temmuz 2021 tarihinde Ortaköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Hasan Arat’la 3 Ağustos 2021 tarihinde Etiler’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ali Gültiken’le 3 Ağustos 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Rıdvan Akar’la 10 Ağustos 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Metin Tekin’le 8 Eylül 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Hayrettin Ertekin’le 9 Eylül 2021 tarihinde Sinnapaşa’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Turgut Vidinli’yle 14 Eylül 2021 tarihinde Sinanpaşa’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Haluk Serenli’yle 4 Ekim 2021 tarihinde Kasımpaşa’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ziya Doğan’la 5 Ekim 2021 tarihinde Şirinevler’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Gökhan Keskin’le 21 Ekim 2021 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Şeref Yılmaz’la 13 Ocak 2022 tarihinde Şişli’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Faik Gürses’le 7 Şubat 2022 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Zekeriya Alp’le 17 Şubat 2022 tarihinde Maslak’ta yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Erol Manisalı’yla 26 Nisan 2022 tarihinde Ortaköy’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Rıza Çalımbay’la 18 Haziran 2022 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Erman Kunter’le 30 Haziran 2022 tarihinde Gayrettepe’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Ferruh Ötleş’le 2 Temmuz 2022 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.

Anılar, Filmler, Görüntüler
Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler