Beşiktaş JK futbol takımı, 30’lu ve 40’lı yıllarda kimi sezon öncesi hazırlık amacıyla kimiyse sportif ve diplomatik önemi olan özel turnuvalarda başka ülkelerin takımlarıyla maçlar yapmıştı. Bunların çoğu Balkan, bazıları da İskandinav ülkelerinin kulüpleriydi. Bir turnuva için Türkiye’ye gelirler ve aralarında Beşiktaş JK’nın da olduğu birkaç kulübün takımıyla, bazen de bu kulüplerden seçilmiş sporcuların oluşturduğu İstanbul Karması adlı takımlarla Taksim veya Şeref Stadı’nda karşılaşırlardı. Özel statüde kabul edilen bu karşılaşmaların dışında Beşiktaş JK, tarihindeki uluslararası geçerliliği olan ilk Avrupa serüvenine 1958’in sonbaharında çıktı.
Kara Kartalların sahne aldığı bu ilk şampiyona, günümüzdeki ismi UEFA Şampiyonlar Ligi olan ve Avrupa’nın en prestijli uluslararası futbol turnuvası kabul edilen Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası’ydı. Şampiyona, ilk kez 1955-1956 sezonunda 16 ülkenin şampiyonlarının katılımıyla başlamış ve ilk iki sezonun sonunda kupayı Real Madrid CF kazanmıştı. Şampiyonanın ilk sezonunda Türkiye’yi Galatasaray SK temsil etti; ikinci sezonunda ise hiçbir Türk takımı yoktu çünkü Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF), kazananını bu şampiyonaya göndermek üzere düzenlediği Federasyon Kupası’nın sahibi Beşiktaş JK’yla ilgili gerekli bildirimi UEFA’ya zamanında yapmadı ve siyah beyazlılar organizasyona katılamadı. TFF’nin ertesi yıl düzenlediği 1957-1958 Federasyon Kupası’nı da kazanan Beşiktaş JK, bu defa gerekli işlemlerin vaktinde tamamlanmasıyla Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası’na gitme hakkını kazandı. Bu, siyah beyazlıların tarihindeki ilk Avrupa serüveni olacaktı.
Aslında şampiyonanın ön eleme turunda Beşiktaş JK Olympiakos FC ile eşleşmiş fakat o dönem Türkiye ile Yunanistan arasında Kıbrıs nedeniyle yaşanan gerilimi gerekçe göstererek Olympiakos FC İstanbul’a gelmeyeceğini bildirmişti. Bu nedenle hükmen elendi ve Beşiktaş JK doğrudan ilk tura yükseldi. 1958 sonbaharında çekilen kuraların sonunda, Beşiktaş JK son şampiyon Real Madrid CF ile eşleşti. Kura sırasında önce İspanyol takımının ismi okunduğu için, ilk maç Madrid’de, rövanş maçı İstanbul’da oynanacaktı. 13 Kasım’daki ilk maç için siyah beyazlılar 10 Kasım 1958 günü uçakla Madrid’e gitti ve ertesi gün, maçın yapılacağı Santiago Bernabeu Stadı’nda idmana çıktı. Maç günü gelip çattığında, Beşiktaş JK teknik direktörü Leandro Remondini, Varol, Kamil, Münir, Gürcan, Özcan, B. Ahmet, Sofyanidis, Kaya, K. Ahmet, Faik ve Coşkun’dan oluşturduğu takımı sahaya sürdü. 100 binden fazla seyircinin takip ettiği bu maçın, siyah beyazlılar için başka bir önemi daha vardı. Yıllar önce sadece birkaç defa Taksim Stadı’nda ve Fenerbahçe Stadı’ndaki iptidai aydınlatmalarla yapılan gece maçları dışında, Türkiye’de hiç gece maçı oynanmamış ve Madrid’de sahaya çıkan siyah beyazlılar, aynı zamanda hayatlarındaki ilk gece maçı tecrübesini yaşamışlardı.
Ertesi günün gazetelerinde yayımlanan maçın “tafsilatına” göre, Beşiktaşlılar maça hızlı başlasa da kısa süre içinde kontrolü rakibe bıraktılar ve ilk yarı futbol tabiriyle “tek kale” oynandı. Ne var ki kaleci Varol Ürkmez, üzerine gelen tüm akınlara karşı koymayı başardı ve ilk yarı golsüz sona erdi. İkinci yarının başında Real Madrid 1-0 öne geçti, ikinci golü ise bitime bir dakika kala buldu ve maçı 2-0 kazandı. Yediği ikinci golde parmakları ezilerek oyundan çıkmak zorunda kalan Varol Ürkmez, maç boyunca Raymond Kopa, Héctor Real, Paco Gento, Alfredo Di Stefano ve Ferenc Puskás’dan oluşan Real Madrid’in o dönemki “efsane” hücum hattı karşısında gösterdiği performans sonucu büyük övgü aldı, takımın İstanbul’a dönüşünde omuzlarda taşındı. Bu maç hakkında ilgi çekici diğer bir not ise, Varol Ürkmez’in sakatlanıp sahayı terk etmesinin ardından kaleye santrhaf oynayan Alekos Sofianidis’in geçmesi ve duraklama dakikalarında iki kurtarış yapmasıydı.
Beşiktaş JK’nın Madrid’de başlayan ilk Avrupa serüvenindeki rövanş maçı, 27 Kasım 1958 günü saat 14.00’te yapıldı. Biletlerin günler öncesinde karaborsaya düştüğü, 20 binden fazla seyircinin stadyumdaki yerini aldığı, radyoda ise Muvakkar Ekrem Talû’nun anlattığı bu maç, Juan Santiseban ile Kaya Köstepen’in karşılıklı golleriyle 1-1 sona erdi. Maçla ilgili günümüze kadar ulaşan iki önemli konu vardı. İlki, Real Madridli oyuncuların sahaya büyük Türk bayrağıyla çıkarak aldıkları övgü, ikincisi ise oyunun kalitesini etkilediği belirtilen Mithatpaşa Stadı’nın kötü zemini. Bu sonuçla bir üst tura çıkamayan Beşiktaş JK’nın, tarihindeki ilk Avrupa serüveni kısa sürmüş oldu. Ne var ki siyah beyazlılar, her iki karşılaşmada da ortaya koydukları performansla büyük takdir topladı ve bu eşleşme, sahaya çıkan sporculardan maçları stadyumda veya radyo başında takip eden sporseverlere kadar, dönemin tanıkları için ardında unutulmayacak hatıralar bıraktı.
Ehat Can’la 24 Aralık 2020 tarihinde Balmumcu’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Turgut Vidinli’yle 14 Eylül 2021 tarihinde Sinanpaşa’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.
Şeref Yılmaz’la 13 Ocak 2022 tarihinde Şişli’de yapılan sözlü tarih görüşmesi.
“Beşiktaş İspanya dönüşü için Fransadan teklif aldı”, Cumhuriyet, 24.10.1958.
“Beşiktaş ilk antrenmanını dün Santiago Bernabeu Stadında yaptı”, Cumhuriyet, 12.11.1958.
“Beşiktaş dün Real Madrit’e 2-0 yenildi”, Cumhuriyet, 14.11.1958.
“Beşiktaşa Yurdun Her Yerinden Tebrik Yağıyor”, Cumhuriyet, 15.11.1958.
“Madritten dönen Beşiktaş, dün gece hava alanında tezahüratla karşılandı”, Cumhuriyet, 17.11.1958.
“Beşiktaş-Real maçının bir dakikası: 55 kuruş”, Cumhuriyet, 19.11.1958.
“Türkler karşısında 2-0 bir garanti değildir”, Cumhuriyet, 26.11.1958.
“Real forveti – Beşiktaş önünde”, Cumhuriyet, 27.11.1958.
“Bu sahada bu kadar oynanılır”, Cumhuriyet, 28.11.1958.
“Dünkü maçın tenkidi”, Cumhuriyet, 28.11.1958.