Beşiktaş JK basketbol şubesinin kuruluşu 1933’e uzansa da, kulüp uzun yıllar bu dalda düzenli ve istikrarlı bir çizgi takip edememişti. Erkek basketbol takımı, 1966’da kurulan Türkiye Deplasmanlı Basketbol Ligi’ne kadar geçen otuz yılı aşkın sürede, kimi zaman tümüyle dağıldı ve birkaç yıl hiçbir maça çıkmadı, kimi zamansa dönemsel olarak güçlü takımlar oluşturdu ve mahalli düzeydeki turnuvalarda boy gösterdi. Siyah beyazlıların 1927-1966 arasında düzenlenen İstanbul Erkekler Basketbol Ligi’ndeki yegâne başarısı, 1942-1943 sezonunda elde edilen ikincilikti.
Türkiye Deplasmanlı Basketbol Ligi, 1966-1967 sezonuyla başladı. 12 takımla kurulan, İstanbul’dan 6, Ankara’dan 4, İzmir’den ise 2 takımla başlayan bu sezonda Beşiktaş basketbol takımı yer almadı çünkü hiç galibiyet alamadan sonuncu tamamladığı İstanbul Ligi 1960-1961 sezonundan beri ikinci kümede kalmıştı. Ne var ki, yeni ligin kuruluşuyla Beşiktaş’ta basketbola yeniden önem verildi ve kurulan güçlü bir kadroyla ikinci kümede şampiyon olan takım, ertesi yıl Deplasmanlı Lig’e dahil oldu. Böylece, siyah beyazlıların basketbolda yaklaşık on yıl sürecek “altın dönemi” başladı.
Beşiktaş erkek basketbol takımı, Deplasmanlı Lig’deki ilk yedi sezonun dördünü beşinci, birini altıncı, birini yedinci sırada tamamlamış; 1971-1972 sezonunda ise İstanbul Teknik Üniversitesi’nin (İTÜ) ardından ikinci olmuştu. 1971 Türkiye Kupası’nda da yine İTÜ’ye finalde elendi. Bu inişli çıkışlı tabloya rağmen, siyah beyazlılar basketbolda güçlü bir takım kurmayı başarmıştı. O yıllarda kulüpte bu dala büyük bütçeler ayrılamıyordu fakat basketbol tutkunu genç bir kadro, her maç Spor Sergi Sarayı’nı dolduran taraftarlarıyla birlikte 1974-1975 sezonunda mutlu sonla tamamlanacak özverili bir sürece çoktan girmişti.
Sezon başında takımın antrenörlüğünü, 1958’den beri siyah beyazlı formayı giyen Ateş Çubukçu üstlendi. Yardımcıları ise, oyuncu-antrenör olarak görev yapan Tom Davis ile Fehmi Sadıkoğlu’ydu. Bu ikilinin yanında, Tanju Feyzioğlu, Faruk Çağan, Zeki Tosun, Battal Durusel, Osman Kerimol, Ahmet Kurt, Hurşit Baytok, Aziz Akyavaş ve Altimur Tülmen’den oluşan genç kadro, 12 takımın mücadele ettiği sezonu 18 galibiyet, 2 beraberlik ve 2 mağlubiyetle şampiyon olarak tamamladı. Bu, Beşiktaş JK tarihindeki ilk basketbol şampiyonluğuydu.
Beşiktaş’ın basketbolda yükselen ivmesi birkaç yıl daha sürdü. Şampiyonluğu takip eden iki sezonu da, siyah beyazlılar Eczacıbaşı’nın arkasında ikinci sırada tamamladı. Kısa bir duraklamanın yaşandığı 1977-1980 aralığının ardından, yine Eczacıbaşı’nın şampiyon bitirdiği 1980-1981 ve 1981-1982 sezonlarında da ikinci oldu. Böylelikle, 1971’den 80’li yılların başına kadar geçen yaklaşık on yıllık bir süreçte, siyah beyazlı basketbolcular bir lig şampiyonluğu, beş ikincilik elde etti; iki kez de Türkiye Kupası’nda final oynadı. Genç ve başarılı oyunculardan kurulu bu takım, futbolda şampiyonluklardan hayli uzak kalındığı bir döneme damgasını vurdu. Çoğu maçına, Dolmabahçe’deki futbol maçını tamamlayıp gelen taraftarları önünde Spor Sergi Sarayı’nda çıkan takımın bazı oyuncuları, takip eden yıllarda Beşiktaş’ta basketbolun gelişimine büyük katkılar sundu.
“Basketbol”, Beşiktaş Jimnastik Kulübü, 27.04.2010, https://bjk.com.tr/tr/haber/32047/basketbol.html [26.01.2021].
Fehmi Sadıkoğlu’yla 9 Şubat 2018’de İstanbul’da yapılan sözlü tarih görüşmesi.