+90 (212) 347 24 25

BOĞAZİÇİ BEBEK ALMAN OKULU VE YETİMHANESİ
Benim de anlatacaklarım var!

19. yüzyıl sonunda Bebek’te açılan yabancı menşeli eğitim kurumlarından biri, Alman dilini ve kültürünü Osmanlı topraklarında yaymayı amaçlayan Boğaziçi Bebek Alman Okulu’ydu. Almanlar, imparatorluk sınırları içinde okul ve hastane kurma konusunda Fransızların, İngilizlerin ve Amerikalıların gerisinde kalmışlar, bu nedenle yüzyılın sonuna doğru bu açığı, özellikle İstanbul’da, Kudüs’te ve Elazığ’daki girişimleriyle kapatmayı hedeflemişlerdi.

Kültürel faaliyetlerini Ma’muretü’l Aziz (Elazığ) çevresinde yoğunlaştırmaya karar veren Almanlar, bu bölgede ardı ardına okullar ve yetimhaneler açtılar. İstanbul’da kurdukları okullar ise Beyoğlu’nda, Yedikule’de, Haydarpaşa’da ve Bebek’teydi. Aralık 1896’da Bebek’te açılan okulun müdürlüğünü Dr. Pastör Brokes üstlendi. Almanya, siyasi birliğini geç sağlayan Avrupa ülkelerinden biri olduğu için, Osmanlı topraklarında da çok fazla yurttaşı yoktu. Muhtemelen bunun da etkisiyle, İstanbul’da bu okula devam edecek yeterli sayıda öğrenci bulunamadı ve 1896-1897 aralığında Erzurum’dan ve Elazığ’dan öğrenciler Bebek’e nakledildi. Okulun bir de yetimhanesi bulunduğu için, Anadolu’dan getirilen çocukların burada barınmaları planlanmıştı.

Müdür Dr. Brokes, okulun Harput’ta bir şubesini kurarak, buradaki yetim çocukların ABD’nin bölgedeki okullarına gitmelerini engelleme amacıyla 1898’de bir girişimde bulundu. Yaklaşık 8 yıl daha İstanbul’da eğitime devam edilen okul, öğrenci yetersizliği nedeniyle 1906’da Bebek’teki faaliyetlerine son vererek Ma’muretü’l Aziz’e taşındı. Okulun 1905 yılında sadece 15 öğrencisi vardı.

Henry Bordeaux, “Nos Missions D’Orient”, Le Monde Illustré (13.12.1919): 928.
Nazan Maksudyan, Orphans and Destitute Children in the Late Ottoman Empire (New York: Syracuse University Press, 2014).
Sezen Kılıç, Türkiye’deki Alman Okulları (1852’den 1945’e kadar) (Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004), 107-108.
Sezgi Giray Küçük, “Boğaziçi Bebek Semti Tarihi ve Yapıları”, İdeal Kent, c. 12, s. 34 (2021): 1757-1802.
Stafford Poole, “Eugene Boré ve Katolik Vincentian Cemaati’nin Yakındoğu’da Kurduğu Misyoner Merkezleri”, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, çev. Ayşe Aksu, s. 7 (2016): 327-366.
W. P. Kennedy, Lectures on Foreign Churches (Edinburgh, 1846), 53.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler