Cumhuriyet tarihinin en eski tramvay hatlarından biri olan 34 Numaralı Beşiktaş-Fatih hattının kökeni, kentin ilk atlı tramvayının gidip geldiği Azapkapı-Galata-Tophane-Beşiktaş güzergahına uzanıyordu. 20. yüzyılın başında Şişli bölgesi ile Boğaziçi’nin kuzeyine doğru yerleşim geliştikçe, kentin sakinlerini Suriçi’ne ve Beyoğlu’na taşıyacak tramvayların artması ve hatların çeşitlenmesi gerekti. Nihayet 1914’te atlı tramvaylar İstanbul’da tamamen ortadan kalktı ve yolcu taşıma işini elektrikli tramvaylar üstlendi. Başlangıçta Ortaköy’e kadar gelen hat Bebek’e uzatılırken, köprüyü aşıp “İstanbul’a” giden hatlar ise Beyazıt, Aksaray, Fatih ve Edirnekapı’ya doğru kollara ayrıldı.
34 Numaralı Beşiktaş-Fatih Tramvayı, erken Cumhuriyet yıllarında Dolmabahçe’nin kuzeyine doğru işleyen üç hattan biriydi. Beşiktaş Tramvay Deposu’ndan ilk seferi sabahın erken saatlerinde kalkarken, Fatih tarafında ise genellikle akşam 10 veya 10 buçuğa kadar Beşiktaş’a kalkan son tramvaya yetişmek mümkündü. Beşiktaşlılar, eğer işleri Karaköy, Eminönü veya Aksaray tarafındaysa, Bebek’ten gelen 22 veya Ortaköy’den gelen 23 numaralı tramvaylardan da yararlanabiliyordu. Ancak Fatih tarafına gidebilmek için, mutlaka 34 numaraya binmeleri gerekliydi. Beşiktaşlılar çoğunlukla işlerine gitmek için bu tramvaya binerken, Suriçi sakinleri ise İnönü Stadyumu’na varabilmek için 34 numarayı kullanırdı. Hatta gazeteci Ergün Arpaçay’ın aktardığına göre, tramvay Dolmabahçe’ye yaklaşırken biletçiler “hastanede inecekler hazırlansın” diye bağırır ve durağa gelindiğinde maça giden yolcular tramvayı boşaltırlardı.
Kentin diğer hatlarında da sık sık olduğu gibi, 34 Numaralı Beşiktaş-Fatih Tramvayı da pek çok ölümlü kazaya karıştı. Defalarca bozuldu, raydan çıktı, hareket halindeyken inip binmeye çalışanlara zor anlar yaşattı. Yine de 1957 sonrasında yerini otobüs ve troleybüslere bırakıncaya dek, Beşiktaşlıları Beyoğlu’na ve Suriçi’ne taşıyan başlıca ulaşım aracı olarak kent tarihindeki önemli yerini almayı başardı.
Ergün Arpaçay, “Tramvaylı İstanbul”, Milliyet, 05.05.1992.
Ergün Arpaçay, “Boğaz’da tramvay gezisi ve Beyoğlu…”, Milliyet, 07.05.1992.
“Beşiktaşlıların Vali ve Belediyeden dileği”, Cumhuriyet, 16.12.1950.
“Fatih ve Edirnekapıya tramvay seferleri kaldırıldı”, Cumhuriyet, 06.11.1957.