+90 (212) 347 24 25

AZAPKAPI-BEŞİKTAŞ ATLI TRAMVAYI
Benim de anlatacaklarım var!

İstanbulluların 1871’de tanıştıkları ilk tramvaylar elektrikli değil, atlıydı. Vagonlar raylar üstünde gitse de, yolun eğimine göre kimi zaman iki kimi zamansa dört beygir tarafından çekilirlerdi. Bunlar Macaristan’dan getirilen iri yapılı Kadana atlarıydı. Tramvay hattının geçtiği kentin yokuşlu kısımlarına ahırlar inşa edilmişti ve gerekli durumlarda bu ahırlarda tramvaylara takviye yapılıyordu.

İlk atlı tramvay hattı Azapkapı ile Beşiktaş arasında kuruldu ve daha sonra Ortaköy’e kadar uzatıldı. Yazlık ve kışlık iki vagon tipine sahip olan tramvaylar yoğun bir taleple karşılaşmış, bu nedenle bir süre sonra iki katlı vagonlar tahsis edilmişti. Üstelik bu vagonlarda mevki farkı uygulaması da vardı: üst katta yolculuğun bedeli 1, alt katta ise 2 kuruştu. 1910 yılında Beşiktaş Tramvay Deposu hizmete girdi.

1911’de Osmanlı Anonim Elektrik Şirketi‘nin kurulmasının ardından atlı tramvaylar birkaç yıl içinde yerlerini elektrikli muadillerine bırakmaya başladı. Kentteki ilk elektrikli tramvay hattı 20 Şubat 1914 tarihinde Karaköy ile Ortaköy arasında hizmete girerken, kısa süre içinde açılan yeni hatlar arasında Karaköy-Beşiktaş, Eminönü-Bebek, Aksaray-Ortaköy ve Beşiktaş-Fatih hatları da vardı.

Hakan Kaynar, Projesiz Modernleşme – Cumhuriyet İstanbulu’ndan Gündelik Fragmanlar (İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, 2012), 51-52, 76.
Melek Çolak, “XX. Yüzyıl Başlarında İstanbul'da Trafik ve Tramvay”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, s. 5 (2004): 75-87.

Fotoğraflar, Belgeler, Kupürler