Boğaziçi’nde ve Haliç’te yararlanılan geleneksel yük ve yolcu taşıma araçlarından biri de pazar kayıklarıydı. Bu kayıklar belli bir iskeleye bağlıydı ve bulunduğu mahallenin veya köyün deniz aşırı taşıma işlerini yaparlardı. Tutel’in verdiği bilgilere göre, herkes kolaylıkla kayıkçı olmazdı. Bu işe girişmek için her şeyden önce güvenilir biri olmak ve kefil göstermek şarttı.
Boğaziçi’nin köylerinde nüfusun ihtiyacına göre iki veya üç pazar kayığı bulunurdu. Bu kayıklar köyün sakinlerini, ürettikleri tarım ürünlerini veya tuttukları balıkları İstanbul’a götürür, geri dönerken de köyün temel tüketim ihtiyaçlarını getirirlerdi. Arnavutköy, kıyılarındaki balık çeşitliliği ve 19. yüzyıl itibariyle yetiştirilmeye başlanan çileği sayesinde Boğaziçi’nin büyük pazar kayıklarına sahip köylerinden biriydi.
Şirketi-i Hayriye’nin kuruluşunun ardından bu kayıklarla yolcu taşımacılığı azalsa da, 20. yüzyılın ortasına kadar İstanbul’da denizden yük ve eşya taşıma faaliyetleri devam etti.
Eser Tutel, Şirket-i Hayriye (İstanbul: İletişim Yayınları, 1994), 13-15.
Necdet Sakaoğlu, “Kayıklar”, Skylife s. 187 (1990): 160.