Mecidiye mahallesinde, eski isimleri sırasıyla Yetmişoğlu ve Pişmişoğlu olan günümüzdeki Çevirmeci Sokak üzerindeki bahçeli kâgir yapı, 1920’lere kadar bir Ermeni mektebiydi.

Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait olan bu bina, vakfiyesine göre 19 Eylül 1858 tarihinde Abeloğlu Andon adlı bir tüccar tarafından vakfedildi. 1907’ye tarihlenen bir tapu belgesi, yapının o dönemde Göceoğlu Agop Efendi Zevcesi Eliza Hanım oğlu İstepan’ın sorumluluğunda olduğunu bildirse de, bundan 6 yıl sonra İstepan oğlu Meryem kızı Ovakim’in verdiği bir muvafakat, ailenin artık bu yapıyla bir ilişkisi kalmadığını beyan ediyordu. Bunun üzerine, yapı ve bahçesinin kaydı, merkezi Lübnan’da bulunan Andonyan Ermeni Katolik Ruhban Tarikatı’na verildi ve 18 Ekim 1913 itibariyle burası bir ruhban mektebi olarak tescil edildi.

On Yıllık Savaş sürecinin sonunda, bir süre Anadolu’dan gelen muhacirlerin iskan edilmesiyle kısmen bir Ermeni yetimhanesi olarak da hizmet veren yapı, Cumhuriyet’in ilk yıllarında kapandı. Jacques Pervititch’in 1927 tarihli haritalarında hâlâ “Ermeni Katolik Manastırı” olarak anılırken, 1950’lerin başında yapılan kadastro çalışmalarında artık sahipsiz gözüküyordu. Ermeni Katolik Surp Asdvadzadzin Vakfı bu yapının vakıfları adına tescil edilmesine çalışsa da, bu girişimlerinden herhangi bir sonuç çıkmadı.

2000’li yıllarda hayli bakımsız haliyle adeta bir harabeyi andıran yapının tescillenmiş yemyeşil ağaçlarla çevrili bahçesi, 20. yüzyılın ortalarında Ortaköylü çocukların top oynadıkları sahipsiz sahalardan biriydi. Ne var ki, takip eden yıllarda bahçe kapısı kilitlenip başına da bir bekçi konduktan sonra, artık çocukların da kullanımına yasaklandı ve kentin merkezinde kendi haline terk edildi.

Nalan Bülbüller, Andonyan Ermeni Katolik Ruhban Manastır Mektebi Koruma Sorunları (Yüksek Lisans Tezi, TC Kadir Has Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010).