Ata Koleji, Haydarpaşa Lisesi’nin ilk müdürü Saffet Şav ve Etiler mahallesinin ilk sakinlerinden Behçet Kemal Çağlar’ın öncülüğünde, bir grup genç eğitimci tarafından 1958 yılında Etiler’de kuruldu. Robert Kolej’in aynı yıl ilkokul sınıflarını kapatmasıyla yerleşimin yeni başladığı Etiler’deki çocuklar için yeni bir okul ihtiyacı doğmuş, bu gereklilik Ata Koleji’nin kurulmasına zemin hazırlamıştı.

1958-1959 Eğitim Yılı’na ilk, orta ve lise düzeyinde öğrencileriyle başlayan okul, hem gündüzlü hem de yatılı öğrenci kabul ediyordu. Etilerli öğrenciler okula yürüyerek geliyor, hatta öğle yemekleri için rahatça evlerine gidip yemeğin ardından okula geri dönebiliyorlardı. Okulun binaları birkaç Etiler konutuna dağılmış haldeydi. Bir bölüm Yıldızçiçeği Sokak’ın girişindeki bahçeli iki binada, bir bölüm Nisbetiye Caddesi 77 numarada, yemekhane ve yatakhaneler ise daha sonra Venüs Pastanesi’nin kullandığı binadaydı. Tabii o tarihlerde henüz Venüs Pastanesi yoktu fakat karşısındaki Öncül (daha sonra Rüya ve Dünya) Pastanesi, hem Etiler ahalisinin hem de Ata Koleji öğrencilerinin çarşı içindeki başlıca uğrak yerleri arasındaydı.

İlkokul yıllarını 1959-1964 yılları arasında Ata Koleji’nde geçiren Selcan Çağlar, mahallenin ilk sakinlerinden biriydi ve kaleme aldığı hatıralarında, okuluyla ilgili pek çok bilgi paylaşmıştı. Çağlar’ın aktardığı bilgilere göre, Ata Koleji’nde birbirini mahalleden tanıyan Etilerli çocukların yanı sıra Levent’ten, Şişli’den, Nişantaşı’ndan, Tarabya’dan, Yeniköy’den özel şoförlerin getirip götürdüğü öğrenciler de vardı. Dersler 18-20 kişilik sınıflarda görülür, 3. sınıftan itibaren İngilizce öğretilirdi. Aslında bu yıllarda, bir asırdan uzun süredir ülkede faaliyet gösteren yabancı okullar dışında pek fazla özel okul yoktu ve insanlar günümüzün aksine devlet okulları ile kolejleri birbirinden keskin şekilde ayırmıyordu. Etiler ahalisi, çocuklarının mahallelerinde iyi bir eğitim almasını istemiş ve Ata Koleji’nin kuruluşuna destek olmuşlardı.

Ata Koleji’nde verilen eğitimin kalitesini belirleyen iki temel unsur vardı: okulun idarecileri ve öğretmenleri. İlkokul müdürü Neşet Şaylan, daha önce Kültür Direktörlüğü yapmış bir öğretmen ve idareciydi. Ortaokul müdürü Faik Dranas ise Kastamonu ve Trabzon Erkek Liselerinde çalışmış, 1951’den 1958’e kadar Kabataş Erkek Lisesi’nin müdürlüğünü yapmış tecrübeli bir felsefe öğretmeniydi. Okulun mevcut kadrosu genç ve idealist öğretmenlerden oluşurken, ortaokul seviyesindeki bazı dersler Kabataş Erkek Lisesi, Galatasaray Lisesi ve Robert Kolej’den gelen öğretmenler tarafından veriliyor, okulun sene sonu sınavları ise Nimet ve Rakım Çalapala gibi deneyimli eğitimcilerin gözetiminde yapılıyordu.

Ata Koleji, 50’li ve 60’lı yılların Etiler’inde doğup büyüyen pek çok çocuğun ilk eğitim yuvası oldu. 1980’lerin başında Demirören Grubu’nun satın aldığı okulun lise bölümü, 1985-1986 Eğitim Yılı’nda Anadolu Lisesi statüsüne geçti. 90’lı yıllara gelindiğinde artık Etiler’den ayrılan okul, Balmumcu’daki yeni binasına geçerek 2000’lerde eğitim faaliyetlerine burada devam etti.

Görkem Kızılkayak, “Selcan Çağlar - Etiler’den A Milli Takıma”, B+ Dergisi, s. 28 (2020): 61-65.
Selcan Çağlar, Etiler Bir Mahalle Öyküsü (İstanbul, 2022), 73, 99, 147-154.
“Tarihçe”, Ata Koleji, https://atakoleji.net/kurumsal/tarihce, [09.02.2021].
Ömer Aksakal’la 27 Haziran 2021 tarihinde Levent’te yapılan sözlü tarih görüşmesi.